Arbocatalogus Afvalbranche

Dé arbostandaard voor alle bedrijven in de afvalsector!
Laatst gewijzigd op: 24 april 2023, 12:12 uur -- Afvalbranche
Goedgekeurd door Inspectie SZW

Bij stortgas

Printvriendelijke versieAls e-mail versturenPDF document
Beschrijving van het risico 

Brand- en ontploffingsgevaar van stortgas komt voor bij het stortfront, de stortvakken, op de stortplaats zelf en bij de stortgasverwerking. Na het storten van biologisch afbreekbaar afval komt er gedurende lange tijd stortgas vrij. Stortgas ontstaat doordat het organische deel van gestort afval na verloop van tijd door micro-organismen wordt afgebroken tot een mengsel van methaan (CH4) en kooldioxide (CO2). Het omzettingsproces van de organische componenten zoals hout-, groente-, fruit-, tuin- en papierafval kent een aantal fasen van aërobe tot anaërobe afbraak. Hierbij neemt het methaangehalte van het stortgas toe tot ongeveer 60% en bestaat het stortgas verder voornamelijk uit CO2.

Omdat stortgas sporen van organische esters, zwavelwaterstof (H2S) en andere zwavelhoudende verbindingen bevat, kan het op stortplaatsen leiden tot lokale geuroverlast. Stortgas is bovendien door de aanwezigheid van methaan één van de belangrijke veroorzakers van het broeikaseffect. Een afvalstortplaats met onttrekkingsinstallatie is daarom vanaf 1993 verplicht (stortbesluit) om het stortgasemissie te voorkomen.

De belangrijkste gevaren van stortgas zijn brand- en explosiegevaar en verstikking, vergiftiging en bedwelming. Stortgas is brandbaar als methaan en zuurstof in de goede verhouding aanwezig zijn en er een ontstekingsbron is. Als het eenmaal brandt, is de brand moeilijk uit te krijgen is. Het gevaar op ontbranding van stortgas is het grootst als er een ontstekingsbron aanwezig is in het gebied met een explosief mengsel zoals bij:

  • stortgasontrekkinginstallaties, stortgasmotoren, affakkelinstallaties en transportleidingen
  • het storten en verwerken van afval op de stortplaats
  • het afgraven van het afval op de stortplaats

Stortgas kan ook een gevaar vormen bij broeibanden op het stortfront en branden als gevolg van chemische reacties in het afval (o.a. accu’s en batterijen).
Stortgas vormt ook een gevaar voor verstikking, vergiftiging en bedwelming doordat het zuurstof kan verdrijven, maar ook door de aanwezigheid van H2S. Het werken in slecht geventileerde gebieden en bij het werken in besloten ruimten vormen hierbij het grootste gevaar tot verstikking, vergiftiging en bedwelming. Zeker in (percolaat-)putten en gangen, doordat H2S zwaarder is dan lucht en zich dus snel op laag niveau zal ophopen.

Specifieke werkzaamheden waarbij brand- en ontploffingsgevaar bestaan zijn:

Wet en regelgeving 
Meer informatie 

Selecteer in de tabel een maatregel om te bekijken, of maak een selectie voor een printervriendelijke versie of om als PDF op te slaan.

RisicoMaatregelenArbeidshygiënische Strategie
Bij stortgas
Beschrijven explosiegevaar en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
 
Geven werkinstructie BrandpreventieWettelijke verplichting
 
Verbieden roken, drinken en eten tijdens werkWettelijke verplichting
 
Voorlichten over brandpreventie en brandbestrijdingWettelijke verplichting
 
Voorlichten over explosiegevaarWettelijke verplichting
 
Voorlichten over gevaarlijke (afval)stoffenWettelijke verplichting
 
Treffen voorzieningen voor bedrijfshulpverlening bij brandTechnische maatregelen
 
Gebruiken waarschuwingsapparatuurOrganisatorische maatregelen
 
Opstellen bhv-planOrganisatorische maatregelen
 
Organiseren bedrijfshulpverlening bij brandOrganisatorische maatregelen
 
Toepassen proceduresOrganisatorische maatregelen
 
Toepassen werkvergunningOrganisatorische maatregelen
MaatregelenArbeidshygiënische Strategie
Risico Bij stortgas
Beschrijven explosiegevaar en maatregelen in RI&EWettelijke verplichting
Geven werkinstructie BrandpreventieWettelijke verplichting
Verbieden roken, drinken en eten tijdens werkWettelijke verplichting
Voorlichten over brandpreventie en brandbestrijdingWettelijke verplichting
Voorlichten over explosiegevaarWettelijke verplichting
Voorlichten over gevaarlijke (afval)stoffenWettelijke verplichting
Treffen voorzieningen voor bedrijfshulpverlening bij brandTechnische maatregelen
Gebruiken waarschuwingsapparatuurOrganisatorische maatregelen
Opstellen bhv-planOrganisatorische maatregelen
Organiseren bedrijfshulpverlening bij brandOrganisatorische maatregelen
Toepassen proceduresOrganisatorische maatregelen
Toepassen werkvergunningOrganisatorische maatregelen