In besloten ruimten van composteerinstallaties, verbrandingsinstallaties of (percolaat) putten, riolen, tanks, vaten, en andere besloten ruimten is waarschuwingsapparatuur gewenst of verplicht, afhankelijk van de uitkomst zoals beschreven in de Taak Risico Analyse en of de werkvergunning besloten ruimten. Waarschuwingsapparatuur, geschikt voor zone 1, is verplicht bij het betreden van riolen.
Met waarschuwingsapparatuur zijn eventuele onverwachte veranderingen van de luchtconditie te signaleren. Het waarschuwingsapparaat moet zijn voorzien van een akoestisch en optisch signaal dat afgaat bij overschrijding van een vooraf ingestelde grenswaarde.
Persoonlijke waarschuwingsapparatuur
Tenminste één van de personen in de besloten ruimte dient in voorkomende situaties – op basis van meetresultaten en het advies van de meetbevoegde – voortdurend geschikte waarschuwingsapparatuur bij zich te dragen voor het signaleren van:
- zuurstofgebrek of te hoog zuurstofgehalte (de zuurstofconcentratie kan onacceptabel stijgen bij gebruik van een O2-cilinder bij laswerk)
- te hoge concentraties toxische stoffen
-
de aanwezigheid van een explosief damp-gas-luchtmengsel
Om zeker te zijn dat de gebruikte apparatuur de juiste waarden aangeeft, is het nodig dat deze periodiek volgens gebruiksaanwijzing van de fabrikant gekalibreerd wordt. Dit is een specialistisch werk waarvan de keuringsdatum aantoonbaar moet zijn.
Alarminstellingen meetapparatuur rioleringsbeheer
Het gebruik van waarschuwingsapparatuur, geschikt voor zone 1, is verplicht bij alle werkzaamheden in het riool. Over het algemeen is de gebruikte meetapparatuur ook voorzien van alarminstellingen zodat deze tegelijkertijd als alarmapparatuur gebruikt kan worden. Om veilig aan riolen te kunnen werken moeten de alarminstellingen als volgt zijn ingesteld:
- Zuurstofmeter
Deze moet zowel een alarm geven voor een te hoog als een te laag zuurstofgehalte; de waarde voor alarmering wordt ingesteld op respectievelijk 21 vol% voor een te hoog gehalte en 19 vol% voor een te laag gehalte zuurstof. - Explosie-meter
Het alarm hiervan moet ingesteld zijn op 10% LEL. Als ijkgas wordt meestal methaan gebruikt (zie hiervoor eerst altijd de gebruiksaanwijzing van de leverancier). - Zwavelwaterstof
Het alarm moet zijn ingesteld op de wettelijke grenswaarde van zwavelwaterstof (waterstofsulfide). Als meter wordt hiervoor een H2S-meter gebruikt, welke is afgesteld op 2,3 mg/m³ (1,6 ppm) H2S piekwaarde en 2,3 mg/m³ (1,6 ppm) H2S tijdgewogen gemiddelde met een maximum van 8 uren werkbaarheid, waarbij de gasmeter tussentijds niet mag worden uitgeschakeld. De gebruikte gasmeter moet in staat zijn het tijdgewogen gemiddelde te meten.
Verbrandingsinstallatie, composteerinstallaties en andere besloten ruimten
In besloten ruimten van verbrandingsinstallaties wordt vaak gebruik gemaakt van gecombineerde gasmeetapparatuur. Deze kan ingesteld staan voor bijvoorbeeld: O2, H2S, CO2, CH4 en CO. Daarnaast kunnen persoonlijke dosismeters (voor verschillende gassoorten) ingezet worden. Zodra één van de vooraf ingestelde waardes van deze apparatuur wordt bereikt, zal een alarm afgaan waarop de medewerker de ruimte moet verlaten.
Als waarschuwingssysteem kan ook gebruik worden gemaakt van een gashoorn die bij de toegang tot de besloten ruimte hangt. Deze kan in geval van nood door de mangatwacht (zonewacht) gebruikt worden om iedereen in de besloten ruimte te alarmeren. In een ketelruimte wordt, in verband met de grote afmeting, ook wel een brandmelder aangesloten die afgaat als de zonewacht het brandmeldsysteem activeert.
Andere waarschuwingssystemen zijn: portofoon, mobiele telefoon of een mandown systeem.
De betreder, en dus ook de mangatwacht (ook wel: veiligheidswacht of zonewacht), wordt door deze technische maatregel gewaarschuwd als de luchtcondities buiten de vooraf ingestelde grenswaarden komen. Hierop dienen de betreders van een besloten ruimte deze direct te verlaten.
- Zie ook Bieden gelegenheid te communiceren en te alarmeren
- Zie ook Meten gasconcentratie en damp-gas-luchtmengsel
- Zie ook Toepassen van procedures: Verplichte metingen veilig betreden riool
- Zie ook Toepassen van procedures: voorbeeld procedure Gas meten in composteerhallen