Arbocatalogus Afvalbranche

Dé arbostandaard voor alle bedrijven in de afvalsector!

veiligheid

Laatst gewijzigd op: 11 oktober 2023, 21:07 uur -- Afvalbranche
Beschrijving van het risico 

Het is strikt verboden om op het dak van de inzamelwagen te klimmen, omdat dit een onacceptabel gevaar op vallen van hoogte geeft. De inzamelwagen heeft immers geen veilige voorzieningen om veilig naar het dak te klimmen. De belangrijkste gevaren zijn dat de chauffeur:

  • onvoldoende houvast heeft tijdens het naar boven klimmen
  • zijn evenwicht verliest of wegglijdt bij het lopen over het dak

Wanneer de chauffeur valt, komt hij meestal terecht op de verharde weg. Daarbij varieert het letsel varieert van kneuzingen van diverse ledematen, hersenschuddingen of botbreuken, tot zelfs een dodelijke afloop. Vanaf 2,5 meter hoogteverschil zijn maatregelen nodig om valgevaar te voorkomen, maar belangrijker nog is het wegnemen van de oorzaak om te klimmen naar het dak van de wagen.

Het is belangrijk om de oorzaak te achterhalen waarom de chauffeur op de wagen klimt en de reden ervoor mogelijk weg te nemen. Dit heet de bronaanpak.

Er zijn 2 situaties waarin het doen van een handeling op het voertuigdak nodig is, namelijk:

  • uit de container gevallen afval van het dak verwijderen
  • de beveiliging van de kraan resetten

Het is verboden om zonder een klimvoorziening op het dak van een voertuig te klimmen. Wanneer er onderweg toch op het dak van de wagen gewerkt moet worden, dan moet er in ieder geval voor gezorgd worden dat dit op een veilige manier gebeurt. Een relatief gemakkelijke oplossing is het oproepen van een servicewagen die beschikt over een goedgekeurde ladder, zodat er in ieder geval veilig klimmaterieel is.

Wet en regelgeving 
Laatst gewijzigd op: 11 oktober 2023, 12:58 uur -- Afvalbranche
In ontwikkeling

Brand in inzamelvoertuig

Printvriendelijke versieAls e-mail versturenPDF document
Beschrijving van het risico 

Bij de inzameling van huishoudelijk afval, bedrijfsafval en gevaarlijk afval komt brand- en explosiegevaar voor bij onder andere:

  • het inzamelen van afval door chemische reacties in het aangeboden afval
  • in het inzamelvoertuig gloeiende as van bijvoorbeeld de barbecue
  • het ontbranden van een batterij in het afval
  • als het afval te lang ligt bijvoorbeeld in tussenopslag, voordat het wordt afgevoerd en verwerkt; zie hiervoor bij het gevaar Broeibrand.
Wet en regelgeving 
Meer informatie 
  • Noot voor individuele afvalbedrijven:
    in het kader van het voorkomen van onnodige schade aan inzamelvoertuigen bij het blussen van een brand is het de moeite waard om de lokale brandweer een keer uit te nodigen kennis te maken met de inzamelvoertuigen en hun verschillende typen brandstof. Dan is de brandweer bij een melding van brand voorbereid op kwetsbare punten in het inzamelvoertuig en kunnen zij in het aanvalsplan gericht rekening houden met het voorkomen van schade aan bijvoorbeeld het persmechanisme.
  • Toekomstgericht kan het lonen om, in het kader van de arbeidshygiënische strategie, met fabrikanten van inzamelvoertuigen (bijvoorbeeld bij overleg over de norm NEN 1501) te bezien of het inzamelvoertuig zó geconstrueerd kan worden dat het geperste gedeelte echt luchtdicht wordt afgesloten; dan zal een brand in de lading immer vanzelf doven. Anderzijds is het de vraag welke winst dit op het gebied van de verbetering van arbeidsomstandigheden zou brengen.
Laatst gewijzigd op: 4 januari 2022, 18:36 uur -- Afvalbranche
Overeenstemming tussen werknemers en werkgevers

Alleenwerk in de afvalbranche

Printvriendelijke versieAls e-mail versturenPDF document
Beschrijving van het risico 

Een ‘alleenwerker’ is een persoon die arbeid verricht buiten gehoorafstand en/of het gezichtsveld van een collega of andere persoon. Er is dus niemand in de onmiddellijke nabijheid die in geval van een incident zelf hulp kan verlenen of hulpverlening kan inroepen.

Iemand die alleen werkt, loopt over het algemeen dezelfde gevaren als een werknemer die dezelfde werkzaamheden in het bijzijn van andere personen uitvoert. Voor de alleenwerker is er wél een extra risico, wanneer hij in een hulpbehoevende situatie komt en niet zelf meer in staat is om hulp van een ander in te roepen. Het extra risico voor iemand die alleen werkt, is dus vaak niet zozeer afhankelijk van de oorzaken, maar vooral van de mogelijke gevolgen van een bijzondere situatie zoals bij een gevaar of een ongeval. Daarbij zijn er vaak drie factoren die een rol spelen:

  • de aard en de gevaren van het werk en de werkomgeving
  • de gezondheid en de leeftijd van de werknemer
  • de communicatie tussen de bedrijfslocatie en de hulpverlening
Wet en regelgeving 
Meer informatie 
Laatst gewijzigd op: 9 februari 2023, 15:56 uur -- Afvalbranche
Overeenstemming tussen werknemers en werkgevers

Werken in een reinigingstrommel voor teerasfalt

Printvriendelijke versieAls e-mail versturenPDF document
Beschrijving van het risico 

Bij de activiteit Bewerken van gevaarlijk afval wordt onderhoud gedaan aan de thermische reiniging voor het verwerken van teerhoudend asfalt. Daarbij is voor onderhoud soms betreding van de trommel ofwel de boiler waarin de reiniging plaatsvindt, noodzakelijk. Omdat de thermische reinigingstrommel een besloten ruimte is, dienen voorafgaand aan het uitvoeren van de beoogde handelingen de noodzakelijke voorzorgs- en beschermingsmaatregelen te worden genomen.

Wet- en regelgeving 

Welke beheersmaatregelen zijn verplicht?

Bij het uitvoeren van werkzaamheden in de reinigingstrommel is het noodzakelijk om onderstaande maatregelen te nemen.

Alle wettelijke verplichtingen

  • Beschrijven besloten ruimte en maatregelen in RI&E
  • Geven werkinstructie - Betreden van besloten ruimte
  • Voorlichting over werken in besloten ruimte

Alle organisatorische maatregelen

  • Aanwijzen mangatwacht
  • Meten gasconcentratie en damp-gas-luchtmengsel
  • Organiseren bedrijfshulpverlening (bhv) trommel|boiler voor thermische reiniging van teerhoudend asfalt
  • Toepassen werkvergunning trommel|boiler voor thermische reiniging van teerhoudend asfalt
Wet en regelgeving 
Meer informatie 
Laatst gewijzigd op: 30 oktober 2023, 16:14 uur -- Afvalbranche
In ontwikkeling

Werken met ondergrondse containers

Printvriendelijke versieAls e-mail versturenPDF document
Beschrijving van het risico 

 

In veel binnensteden wordt gebruik gemaakt van ondergrondse containers bij het inzamelen van diverse afvalstromen. Ook bij bedrijven worden soms ondergrondse containers geplaatst. Met een inzamelwagen voorzien van een autolaadkraan, ook wel kraantrechterwagen genoemd, worden deze containers geleegd. In het Arbobesluit worden voor hijswerkzaamheden specifieke regels gesteld. De bediener van hijs- en hefmiddelen moet voldoende kennis en ervaring hebben om het werktuig veilig te bedienen. Centraal staat dat de gebruiksaanwijzing van de fabrikant/leverancier van het hijs- of hefwerktuig moet worden opgevolgd. Alleen de werknemers die met het bedienen van de laadkraan belast zijn, mogen het werktuig bedienen. Voordat het arbeidsmiddel gebruikt wordt, dient gecontroleerd te worden of het veilig kan worden ingezet, ook voor eventuele derden zoals omstanders en het verkeer. Ook voor het voorkomen en het beheersen van de andere gevaren van het werken met ondergrondse containers dan hijsen stelt de regelgeving eisen. Dit onderdeel van de arbocatalogus is van toepassing op:

  • de chauffeur kraantrechterwagen die handelingen verricht zoals laden en lossen
  • de machinist die handelingen verricht zoals schoonmaken van ondergrondse containers
  • de monteur die reparatie en onderhoud verricht

Het hijsen van ondergrondse containers met een autolaadkraan brengt verschillende gevaren met zich mee, waarbij de belangrijkste specifieke gevaren zijn:

  • de container kan uit het hijsblok vallen
  • afval kan uit de container vallen en de medewerker of omstanders raken
  • vallen in put van de gehesen ondergrondse container met name omstanders die onvoldoende van de situatie op de hoogte zijn
  • vallen van hoogte, bij het op de wagen klimmen om bijvoorbeeld vuil te verwijderen

In een uitzonderlijk geval kan de container dus uit het hijsblok vallen. Het is van groot belang dat:

  • de haken van de gebruikte hijsblokken zijn beveiligd, zodat de last niet van de haken kan glijden
  • alle personen voldoende afstand houden, zodat de last niet op de medewerker of een omstander kan vallen

Naast de gevaren van hijsen en vallen van hoogte zijn de volgende gevaren aanwezig:

  • blootstelling aan uitlaatgassen, in veel gevallen dieselmotoremissie van de inzamelwagen
  • fysieke belasting door in- en uitstappen van de cabine van de kraantrechterwagen
  • agressie van omstanders en mentale belasting tijdens het laden van de wagen
  • deelname aan het wegverkeer en werkzaamheden op bedrijfsterreinen
  • de gevolgen van alleen werken, dus zonder een collega in de nabijheid
  • extreme weersomstandigheden zowel in de zomer als in de winter, met name hard wind en gladheid

Welke beheersmaatregelen zijn verplicht?

De werkgever voert een risico-inventarisatie en evaluatie van de afvalinzameling met een kraantrechterwagen uit. Op grond van de bevindingen in de risico-inventarisatie en evaluatie treft hij beheersmaatregelen uit de arbocatalogus of vervangt deze door beheersmaatregelen met een gelijkwaardig of hoger beschermingsniveau. Indien de beheersmaatregelen uit de arbocatalogus onvoldoende bescherming bieden dan stelt de werkgever in overleg met de medezeggenschap aanvullende beheersmaatregelen vast. Bovendien geeft de werkgever de betrokken medewerkers voorlichting en onderricht over de risico's van de werkzaamheden en de te treffen voorzorgsmaatregelen om de gevaren weg te nemen of in elk geval te beperken.

Wet en regelgeving 
Meer informatie 
Laatst gewijzigd op: 25 juli 2018, 17:49 uur -- Afvalbranche
Goedgekeurd door Inspectie SZW

Hogedrukwaterreiniging

Printvriendelijke versieAls e-mail versturenPDF document
Beschrijving van het risico 

(Bron: paragraaf 4.8 van het voorschrift Veilig werken bij rioleringsbeheer)

Bij hogedrukwaterreiniging kan drukslag (stootgevaar) optreden of kan men blootgesteld worden aan water onder hoge druk, waardoor persoonlijk letsel kan optreden. Tevens kunnen hogdrukslangen (HD-slang) uit de put losschieten, waardoor een slang onder hoge druk ongecontroleerd kan rondzwaaien met kans op letsel.
 

Laatst gewijzigd op: 10 februari 2023, 12:01 uur -- Afvalbranche
Overeenstemming tussen werknemers en werkgevers

Taken en verantwoordelijkheden

Printvriendelijke versieAls e-mail versturenPDF document

Doel

Het doel van dit document is het vastleggen van de taken en verantwoordelijkheden bij het uitvoeren van het veiligheidsbeleid van de organisatie. Bij het nemen van maatregelen is er specifiek aandacht voor gebrek aan taalbeheersing bij laaggeletterden en anderstaligen en voor de veiligheid van uitzendkrachten en vrijwilligers.

Welke groepen zijn er op een bedrijfsterrein?

De groepen zijn:

  1. Eigen personeel en stagiairs (vast en tijdelijk)
  2. Mensen met afstand tot de arbeidsmarkt (SROI)
  3. Uitzendkrachten
  4. Opdrachtnemers (aannemers)
  5. Vervoerders (vervoerders met VIHB registratieplicht, beroepsvervoerders en eigen vervoerders)
  6. Vrijwilligers
  7. Bezoekers (aanwezigen zonder werktaak)
Beschrijving van het risico 

Wie is verantwoordelijk voor veiligheid?

Vooraf moet worden opgemerkt dat de verantwoordelijk voor veiligheid juridisch behoorlijk gecompliceerd is. In onderstaande tekst wordt getracht in begrijpelijke taal een samenvatting van de wettelijke regels te geven. Dit betekent dat de tekst niet volledig is en nuanceringen zijn weggelaten. In de praktijk is er veel verwarring over de juiste interpretatie van de regels binnen bedrijven, al geven gerechtelijke uitspraken (jurisprudentie) veel houvast. Het verdient aanbeveling om bedrijfsjurist of externe jurist te raadplegen bij het opstellen van veiligheidsregels in het bedrijf en het houden van toezicht op de naleving ervan.

Verantwoordelijkheid werkgever

Uitgangspunt is dat iedere werkgever verantwoordelijk is voor de veiligheid van zijn eigen werknemers en van personen die onder zijn gezag werken zoals ingeleend personeel. Het afvalbedrijf (de inrichting) is verantwoordelijk voor de veiligheid en de gezondheid van de mensen die op het bedrijfsterrein komen en werken. Het gaat daarbij niet alleen om het eigen (ingehuurde) personeel en opdrachtnemers, maar ook om de veiligheid en gezondheid van bezoekende vervoerders en derden die geen werkzaamheden verrichten.

De werkgever van het afvalbedrijf is verantwoordelijk voor de veiligheid van het eigen personeel en stagiairs. Het afvalbedrijf is ook verantwoordelijk voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt (SROI) die als onderdeel van een aanbesteding of overeenkomst verplicht worden ingehuurd of in dienst genomen zoals bijstandgerechtigden en reïntegrerende werknemers. Dit betekent ondermeer zorg voor een veilige werkomgeving en werkplek en de veilige uitvoering van de werkzaamheden waaronder de arbeidsmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen die gebruikt worden.

Opdrachtgever

Het afvalbedrijf in de rol van opdrachtgever heeft de wettelijke verplichting om bij het verstrekken van de opdracht (aanbesteding) vast te stellen welke veiligheids- en gezondheidsaspecten van belang zijn bij de uitvoering van de werkzaamheden. De inlenende werkgever (opdrachtgever) is de primair verantwoordelijke partij voor het waarborgen van de veiligheid en de gezondheid, zoals het toezien op het dragen van zichtkleding en persoonlijke beschermingsmiddelen, van uitzendkrachten die onder zijn toezicht en leiding arbeid verrichten, ook al heeft betrokkene een arbeidsovereenkomst met het uitzendbureau (opdrachtnemer) dat verantwoordelijk is voor het selecteren, begeleiden en inzetten van betrokkene(n) voor het werk bij de inlenende partij. Opdrachtgever kan bijvoorbeeld de verantwoordelijkheid voor het verzorgen van een algemene opleiding en het beschikbaar stellen van persoonlijke beschermingsmiddelen bij het uitzendbureau leggen mits schriftelijk overeengekomen. De tekst van de paragraaf Instructies geven en toezicht houden van onderstaande maatregel Zorgen voor veiligheid van uitzendkrachten is verplicht.

Opdrachtnemer

Opdrachtnemers zijn bedrijven die voor bepaalde werkzaamheden (de opdracht) worden ingehuurd. Opdrachtnemers zijn bijvoorbeeld aannemers (contractors), onderaannemers (subcontractors), en ZZP-ers. De werknemers van een externe partij (opdrachtnemer) werken onder het gezag van de opdrachtnemende werkgever. De laatste is primair verantwoordelijk voor het borgen van de veiligheid en gezondheid van de werknemers die onder zijn gezag werken.

Hoewel ZZP-ers (zelfstandige opdrachtnemers) niet onder het gezag van de opdrachtgever vallen, geldt dat zij voor de arboregels (vrijwel) gelijk gesteld worden aan het eigen personeel, zeker als de opdracht in samenwerking met de eigen werknemers van de opdrachtgever wordt uitgevoerd.

Gezamenlijke verantwoordelijkheid

Veiligheid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van opdrachtgever en opdrachtnemer. Zo moet de opdrachtgever bijvoorbeeld zorgen voor een veilige werkomgeving (door risicoanalyse en adequate beheersmaatregelen) en de geldende veiligheidsregels binnen zijn inrichting in een aantoonbare afspraak (contract/overeenkomst) met de opdrachtnemer vastleggen. De opdrachtnemer is zelf verantwoordelijk voor de arbeidsmiddelen die ze meenemen en inzetten (keuringen, ontwerpeisen als machinerichtlijn, bijhorende opleidingen van zijn werknemers en het houden van toezicht). In geval van een incident zal Inspectie SZW altijd de feitelijke situatie onderzoeken en nagaan of zowel de opdrachtnemer (de werkgever van een slachtoffer) als de opdrachtgever hun verplichtingen hebben nageleefd.

Overige rollen

Als er op of buiten het bedrijfsterrein van het afvalbedrijf meerdere werkgevers leiding aan werkzaamheden geven, dan dient de opdrachtgever – dus het afvalbedrijf, altijd vooraf met de opdrachtnemer(s) af te spreken en (contractueel) vast te leggen wie voor welke veiligheidsaspecten verantwoordelijk is.

Vervoerders

Vervoerders werken niet in opdracht van afvalbedrijven, maar voeren wel werkzaamheden met en aan hun voertuig uit op diens locatie. Het afvalbedrijf dient huisregels voor de veiligheid op het bedrijfsterrein op te stellen, deze duidelijk en eenduidig kenbaar te maken en toezicht te houden op de naleving ervan. Onder huisregels vallen bijvoorbeeld verkeersregels, scheiding van zones en veiligheidssignaleringen die eenduidig en duidelijk zijn aangebracht op voor chauffeurs en bezoekers goed zichtbare plaatsen; pictogrammen hebben de voorkeur boven tekst vanwege taalbarrières. Deze groep bestaat uit vervoerders die vallen onder de registratieplicht VIHB en vervoerders die vallen onder de Wet Wegvervoer Goederen (beroepsvervoerder en eigen vervoerder).

Vrijwilligers

Soms worden vrijwilligers ingezet bij de inzameling van oudpapier. Een inzamelbedrijf is daarbij niet slechts faciliterend door het ter beschikking stellen van een inzamelvoertuig met chauffeur, maar heeft als opdrachtgever de verantwoordelijkheid voor ondermeer het verstrekken van zichtkleding, persoonlijke beschermingsmiddelen, en de instructie voorafgaand aan de papierinzameling, en het houden van toezicht op het dragen van zichtkleding, het gebruiken van persoonlijke beschermingsmiddelen, en het naleven van de veiligheidsvoorschriften tijdens de papierinzameling. Binnen de branche wordt ingezien dat er aan het werken met vrijwilligers bijzondere veiligheidsrisico’s verbonden zijn en het beter is om deze reden uitsluitend goed opgeleide professionals in te zetten. Echter lokale overheden vereisen in aanbestedingen en lopende contracten nog de inzet van vrijwilligers van plaatselijke verengingen. De paragraaf Instructies geven en toezicht houden van onderstaande maatregel Zorgen voor veiligheid van vrijwilligers is verplicht.

Bezoekers

Voor de veiligheid van bezoekers is het afvalbedrijf, de eigenaar of gebruiker van het bedrijfsterrein, verantwoordelijk.

Veiligheid en communicatie

Het niet voldoende begrijpen van mondelinge en schriftelijke veiligheidscommunicatie zoals regels, geboden en verboden leidt tot miscommunicatie, mogelijk met een ongeval tot gevolg. Voorbeelden van communicatie over veiligheid zijn:

  • trainingen en onderricht
  • instructies, werkoverleg en toolboxmeetings tijdens het werk
  • mondelinge instructies en veiligheidswaarschuwingen op het werk die betrokkene zelf onvoldoende kan geven aan een ander of niet goed kan begrijpen van een ander
  • veiligheidsdocumentatie zoals bedrijfsregels, terreinregels, instructiefilm, laad- en losinstructies, noodprocedure bij calamiteit/alarm/ongeval/ontruiming
  • pictogrammen zoals op waarschuwingsborden en in bedieningsfuncties
  • specifieke instructies, gebruikshandleidingen, procedures en dergelijke
  • communicatie bij een dreigend incident of calamiteit

Taaleis bij gereglementeerde beroepen

Voorbeelden van gereglementeerde beroepen zijn asbestverwijderaar, machinist mobiele bouwkraan (art. 7.32 Arbobesluit) en veiligheidskundige. Voor het uitoefenen van gereglementeerde beroepen, met name beroepen waarvoor een certificaat nodig is, geldt een wettelijke taaleis. Certificaathouders moeten de Nederlandse taal beheersen. Indien een groep samenwerkende mensen onderling in een andere taal begrijpelijk communiceert, is dat toegestaan. Ook bij functies waarin werkzaamheden met gevaarlijk afval worden verricht zoals het inzamelen van chemisch afval (bij bedrijven, de Milieustraat en chemokar), is aandacht voor voldoende taalbeheersing vereist.

Extreme weersomstandigheden

Extreme weersomstandigheden komen steeds vaker voor. Voorbeelden zijn hevige wind en windstoten met stormkracht, gladheid door sneeuw en ijzel, tropische temperaturen tijdens de zomermaanden en onweer met zware regenbuien. Het weer beïnvloedt direct het werk in de afvalbranche, maar er kunnen heel grote verschillen tussen de regio’s in Nederland optreden. Dat maakt dat het beoordelen van de lokale weersomstandigheden alleen ter plekke kan worden gedaan. De actuele weersomstandigheden per regio zijn op het internet en via de radio uitstekend te volgen, met name als er sprake is van een weeralarm.

Wet en regelgeving 
Meer informatie 
Laatst gewijzigd op: 13 februari 2024, 20:04 uur -- Afvalbranche
Beschrijving van het risico 

Bij afvalenergiecentrale (AEC’s), bioenergiecentrales (BEC’s) en slibverbrandingsinstallaties (SVI’s) komen reststoffen vrij die schadelijk voor de gezondheid kunnen zijn. De risico's kunnen variëren van huid- en luchtwegirritatie door de hoge zuurgraad, bioaccumulatie van zware metalen zoals lood en dergelijke tot organische verontreinigingen zoals dioxines. Een aantal reststoffen, waaronder AEC vliegas, kan de vruchtbaarheid of het ongeboren kind schaden. Daarom moet voorkomen worden dat medewerkers de reststoffen inademen en dat schadelijke stoffen via mond en huid in het lichaam terechtkomen.

De reststoffen ontstaan bijvoorbeeld in de rookgasreiniging en de verbrandingsoven. Voorbeelden van gevaarlijke stoffen in reststoffen zijn de volgende:

  • Bodemas en ketelas: as uit de verbranding bevat onder andere zware metalen, PAK, dioxines en furanen. 
  • Vliegas: vliegas bevat onder andere metaaloxiden, dioxinen en furanen.
  • Rookgasreinigingsresidu (RGR): RGR bestaat vooral uit zouten zoals calciumcloride en natriumchlorides en kan daarnaast dioxines bevatten. 
  • Kamerfilterpers residu (filterkoek): dit type filterkoek bevat zware metalen, dioxines en furanen.

Indien een gesloten transportsysteem of onderdeel van de installatie op overdruk zoals het vliegastransportsysteem lekkage vertoont dan kan biologisch actief stof zich in het gebouw verspreiden en de oorzaak zijn van langdurige blootstelling aan lage concentraties reststoffen.

De risico's van de verschillende reststoffen zijn afhankelijk van de samenstelling en combinatie van gevaarlijke stoffen hierin. Voor verschillende reststoffen heeft de Vereniging Afvalbedrijven Safety Data Sheets (SDS) laten opstellen waarin de risico's op een rij zijn gezet. Op basis van deze SDS-bladen stelt elke AEC, BEC en SVI als leverancier van reststoffen zelf specifieke SDS'n op. Voor het aanbrengen van AEC-bodemas in grondwerken is een risicoanalyse bij grondwerk opgesteld. Deze werkzaamheden worden niet in de afvalbranche uitgevoerd en blijven daarom in deze arbocatalogus buiten beschouwing.

Wet- en regelgeving 

Verplichte maatregelen

Indien er bij werkzaamheden in een AEC, BEC of SVI een kans is op blootstelling aan reststoffen dan is het noodzakelijk om onderstaande maatregelen te nemen.

Alle wettelijke verplichtingen

  • Beschrijven gevaarlijke stoffen en maatregelen in RI&E
  • Voorlichten over gevaarlijke (afval)stoffen
  • Geven werkinstructie - vliegasverstopping verhelpen
  • Geven werkinstructie - werkplek schoonmaken

Alle technische maatregelen

  • Bieden goede sanitaire voorzieningen
  • Treffen voorzieningen bedrijfshulpverlening
  • Treffen voorzieningen voor opslag van gevaarlijk afval

Alle organisatorische maatregelen

  • Documenteren gevaarlijke stoffen
  • Minimaliseren aantal blootgestelde werknemers
  • Opstellen plan bedrijfshulpverlening (bhv)
  • Verbieden roken, drinken en eten tijdens werk
  • Indien uit de RI&E een restrisico blijkt: Aanbieden van PAGO gevaarlijke (afval)stoffen

Indien er ná het nemen van alle bovenstaande maatregelen volgens de RI&E toch nog risico op blootstelling is, zijn alle maatregelen in de categorie Persoonlijke beschermingsmiddelen van toepassing:

Persoonlijke beschermingsmiddelen

  • Voorlichten over persoonlijke beschermingsmiddelen
  • Aanbieden persoonlijke beschermingsmiddelen
  • Gebruiken persoonlijke beschermingsmiddelen
  • Gebruiken adembescherming stofblootstelling
Wet en regelgeving 
Meer informatie 
Laatst gewijzigd op: 12 oktober 2023, 11:14 uur -- Afvalbranche
Goedgekeurd door Inspectie SZW

Valgevaar bij afnetten (op hoogte)

Printvriendelijke versieAls e-mail versturenPDF document
Beschrijving van het risico 

Om te voorkomen dat lading uit de container waait of valt wordt een container afgedekt. Afnetten van lading wordt vereist vanwege milieuvoorschriften en de wegenverkeerswet. Er zijn veel verschillende systemen om de lading af te dekken. Vaak werd een los net gebruikt, waarbij de chauffeur op de rand van de container klimt en op het afval c.q. de lading loopt. De belangrijkste gevaren van deze methode van afnetten is dat de chauffeur bij het aanbrengen of het verwijderen van het losse net struikelt, zich verstapt, wegglijdt of zijn evenwicht verliest en daardoor van de containerrand valt of in het afval terechtkomt. Het letsel varieert daarbij van knieblessures en geschaafde scheenbenen wanneer men op de rand valt, tot aan kneuzingen van diverse ledematen, hersenschuddingen of botbreuken. Ook een dodelijk ongeval is denkbaar.

Afzetcontainers zijn tot 2,5 meter hoog. Containers op voertuigen, aanhangers of trailers zijn tot 4 meter hoog. Volgens de wet moet de werkgever met doelmatige maatregelen gevaar voor vallen van hoogte voorkomen vanaf 2,5 meter hoogteverschil en ook bij een kleiner hoogteverschil als er risicoverhogende omstandigheden zijn; de mogelijkheid om in afval terecht te komen is een risicovolle omstandigheid. De werkgever legt de noodzakelijke maatregelen om valgevaar te voorkomen vast in de RI&E; zie de maatregel Beschrijven werken op hoogte en maatregelen in de RI&E. In de maatregel Treffen voorzieningen bij afnetten zijn verschillende methoden beschreven die in de dagelijkse praktijk toepasbaar zijn.

Hierboven is een foto van een verboden werkmethode van afnetten geplaatst. Deze methode was in de afvalbranche heel normaal (en wordt heel soms - geheel ten onrechte - nog wel eens gebruikt). De werkwijze is niet toegestaan, omdat deze onveilig is door het valgevaar bij verlies van balans.

Er zijn voor verschillende situaties alternatieve manieren van afnetten die wel veilig zijn. De veilige werkmethoden zijn uitgebreid beschreven in de maatregel Treffen voorzieningen bij afnetten.

Wet en regelgeving 
Meer informatie 
Laatst gewijzigd op: 11 oktober 2023, 22:53 uur -- Afvalbranche
Goedgekeurd door Inspectie SZW

Verplaatsen 1100 liter rolcontainers bedrijfsafval

Printvriendelijke versieAls e-mail versturenPDF document
Beschrijving van het risico 

Bij het inzamelen van afval worden 1100 liter rolcontainers verplaatst. Deze worden vaak gebruikt voor bedrijfsafval. Soms worden ze ook in woonwijken gebruikt voor huishoudelijk afval, bijvoorbeeld bij flats.
Bij het voortduwen of achter zich aantrekken van voorwerpen, zoals containers, kan overmatige belasting optreden. Hierbij moet niet alleen gelet worden op gewicht en afmetingen van de last, maar ook op de aard van de ondergrond, de kwaliteit van de wielen en aanwezigheid van een helling. Daarnaast spelen ook factoren van degene die het werk uitvoert een rol, zoals lichaamafmetingen, kracht en ervaring.
De containers zijn vaak zwaarder dan het toegestane maximale gewicht. Bovendien zijn de containers slecht te verplaatsen als de wielen in slechte staat van onderhoud zijn.

Wet- en regelgeving 

Arbeidsomstandighedenwet 

  • Artikel 5 Arbowet inzake Risico-inventarisatie en -evaluatie 
  • Artikel 8 Arbowet inzake Voorlichting en onderricht

Arbeidsomstandighedenbesluit en -regeling

  • Afdeling 1 van hoofdstuk 5 Arbobesluit inzake Fysieke belasting (art. 5.1 t/m 5.6)

 

Pagina's

Abonneren op RSS - veiligheid